พลาสติกPP วัสดุสารพัดประโยชน์ที่คุณอาจยังไม่รู้จัก เมื่อพูดถึง “พลาสติก” หลายคนอาจมองว่าเป็นวัสดุธรรมดา ๆ ที่อยู่รอบตัว ใช้แล้วก็ทิ้ง หรือเป็นต้นเหตุของปัญหาสิ่งแวดล้อมที่ทั่วโลกกำลังเผชิญ แต่ในความเป็นจริง พลาสติกมีหลายประเภท แต่ละชนิดมีคุณสมบัติและบทบาทที่แตกต่างกันไปอย่างมาก และหนึ่งในพลาสติกที่น่าสนใจที่สุด ทั้งในแง่ของประโยชน์การใช้งาน ความทนทาน และความสามารถในการรีไซเคิล ก็คือ “ พลาสติก PP ” หรือที่รู้จักกันในชื่อ Polypropylene

พลาสติก PP เป็นวัสดุที่แทรกซึมอยู่ในชีวิตประจำวันของเรามากกว่าที่หลายคนคิด ตั้งแต่กล่องข้าวที่เราใช้ในมื้อกลางวัน ฝาขวดน้ำที่เปิดทุกวัน ไปจนถึงถุงบรรจุอาหาร แผงหน้ารถยนต์ หรือแม้กระทั่งวัสดุทางการแพทย์ที่ต้องสัมผัสร่างกายโดยตรง วัสดุชนิดนี้มีความพิเศษตรงที่มันทั้งเบา แข็งแรง ยืดหยุ่น และทนความร้อนได้ดี อีกทั้งยังสามารถรีไซเคิลได้ จึงถูกยกให้เป็นหนึ่งในพลาสติกที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมมากที่สุดประเภทหนึ่ง

อย่างไรก็ตาม แม้จะอยู่ใกล้ตัวเราขนาดนี้ แต่คนส่วนใหญ่กลับยังไม่รู้จักพลาสติก PP อย่างแท้จริง บางคนไม่รู้ว่ามันคืออะไร ใช้ในงานอะไรได้บ้าง และมีข้อดีหรือข้อควรระวังอะไรในการใช้งาน ในบทความนี้ เราจะพาคุณไปเจาะลึกว่า พลาสติกPP คืออะไร ทำไมจึงได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายในหลากหลายอุตสาหกรรม มีคุณสมบัติเด่นอะไรบ้าง เหมาะกับการใช้งานประเภทใด และสุดท้ายคือแนวทางการใช้อย่างถูกต้องและยั่งยืน ทั้งหมดนี้จะทำให้คุณมอง พลาสติกPP ในมุมใหม่ และเข้าใจว่าวัสดุธรรมดานี้ อาจไม่ธรรมดาอย่างที่คุณคิด

พลาสติก PP คืออะไร?

พลาสติก PP หรือชื่อเต็มว่า Polypropylene คือพลาสติกประเภทเทอร์โมพลาสติก (Thermoplastic Polymer) ซึ่งหมายถึงพลาสติกที่สามารถหลอมละลายแล้วขึ้นรูปใหม่ได้หลายครั้งโดยไม่สูญเสียคุณสมบัติเดิม พลาสติกชนิดนี้ผลิตจากกระบวนการโพลิเมอไรเซชัน (Polymerization) ของก๊าซโพรพิลีน (Propylene) ซึ่งเป็นผลพลอยได้จากการกลั่นน้ำมันดิบหรือแยกก๊าซธรรมชาติ

พลาสติก PP ถูกค้นพบครั้งแรกในปี ค.ศ. 1954 โดยนักเคมีชาวอิตาเลียนชื่อ Giulio Natta ซึ่งผลงานของเขาในการพัฒนาโพลิเมอร์ชนิดนี้ถือเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญของอุตสาหกรรมพลาสติกทั่วโลก ด้วยโครงสร้างโมเลกุลที่มีความแข็งแรง ทนทานต่อสารเคมี และทนความร้อนได้ดี ทำให้ Polypropylene กลายเป็นหนึ่งในพลาสติกที่ถูกใช้งานอย่างกว้างขวางในหลากหลายอุตสาหกรรม ไม่ว่าจะเป็นอุตสาหกรรมบรรจุภัณฑ์ ยานยนต์ เครื่องใช้ไฟฟ้า การแพทย์ หรือแม้แต่ในของใช้ในชีวิตประจำวันทั่วไป

คุณสมบัติเด่นของพลาสติก PP

พลาสติก PP มีจุดเด่นหลายประการที่ทำให้มันแตกต่างจากพลาสติกชนิดอื่น ๆ และได้รับความนิยมอย่างต่อเนื่องในอุตสาหกรรมต่าง ๆ โดยคุณสมบัติหลักที่ทำให้ PP โดดเด่น ได้แก่:

• น้ำหนักเบา แต่ยังคงความแข็งแรงได้ดี เหมาะสำหรับงานที่ต้องการวัสดุที่ทนทานแต่ไม่เพิ่มน้ำหนักมากเกินไป
• ทนความร้อนสูง โดยสามารถทนความร้อนได้ประมาณ 100–120 องศาเซลเซียส จึงสามารถใช้กับไมโครเวฟหรือในงานที่ต้องการความร้อนได้
• ทนสารเคมีได้ดี โดยเฉพาะกรด-ด่าง จึงมักถูกใช้ในบรรจุภัณฑ์ทางเคมี หรืออุปกรณ์ที่เกี่ยวข้องกับสารกัดกร่อน
• ทนแรงกระแทก และไม่เปราะแตกง่าย แม้ในอุณหภูมิต่ำ (แต่ไม่ต่ำมากจนติดลบมาก ๆ)
• โปร่งแสงเล็กน้อย จึงสามารถใช้ทำบรรจุภัณฑ์ที่ต้องการมองเห็นผลิตภัณฑ์ภายในได้
• ไม่ดูดซึมความชื้น และมีคุณสมบัติกันน้ำได้ดี
• ปลอดภัยต่ออาหาร (Food grade) ทำให้ใช้ในภาชนะอาหารหรือบรรจุภัณฑ์ได้อย่างมั่นใจ

ข้อดีของพลาสติก PP

นอกจากคุณสมบัติพื้นฐานแล้ว พลาสติก PP ยังมีข้อดีอื่นๆ ที่ทำให้ได้รับความนิยมอย่างสูง:

• ราคาประหยัด พลาสติก PP เป็นวัสดุที่มีต้นทุนไม่สูงมาก เมื่อเทียบกับวัสดุประเภทอื่น ทำให้สามารถผลิตสินค้าในราคาที่แข่งขันได้

• นำกลับมาใช้ใหม่ได้ (รีไซเคิล) PP เป็นพลาสติกที่สามารถรีไซเคิลได้ หมายเลขรีไซเคิลของมันคือ “5” ซึ่งช่วยลดปริมาณขยะและส่งเสริมความยั่งยืนในอุตสาหกรรม

• มีความหลากหลายในการใช้งาน สามารถนำไปใช้งานได้หลากหลาย เช่น บรรจุภัณฑ์อาหาร เครื่องใช้ไฟฟ้า อุปกรณ์ทางการแพทย์ ชิ้นส่วนรถยนต์ เส้นใยสังเคราะห์

• ไม่เปราะแตกง่าย แม้จะมีน้ำหนักเบา แต่พลาสติก PP ก็มีความเหนียวในระดับที่เหมาะสม จึงไม่เปราะหรือแตกหักง่ายเหมือนพลาสติกบางชนิด

---

ข้อเสียของพลาสติก PP

• ไม่ทนต่ออุณหภูมิต่ำจัด – ในสภาพอากาศเย็นจัดหรือห้องเย็นที่อุณหภูมิต่ำมาก พลาสติก PP อาจเปราะและแตกง่าย

• ไม่เหมาะกับแสง UV – เมื่อโดนแสงแดดเป็นเวลานาน จะเสื่อมสภาพและเปราะแตก (ต้องใช้สารเติมแต่งหากต้องการใช้กลางแจ้ง)

• ติดไฟได้ง่าย – แม้จะไม่เป็นพิษเมื่อเผาไหม้ แต่พลาสติก PP สามารถติดไฟได้ จึงควรระมัดระวังในการใช้งานใกล้เปลวไฟ

• ไม่สามารถยึดเกาะกับสีหรือกาวได้ดีนัก – หากต้องการพิมพ์ลายหรือเคลือบสีบนพื้นผิว PP อาจต้องมีการเตรียมผิววัสดุพิเศษ

การใช้งานในชีวิตประจำวันของพลาสติก PP

แม้คุณอาจไม่ทันสังเกต แต่ความจริงแล้ว “พลาสติก PP” นั้นอยู่รอบตัวเรามากกว่าที่คิด ด้วยคุณสมบัติที่ทั้งเบา ทนทาน ไม่เป็นพิษ และสามารถขึ้นรูปได้ง่าย จึงไม่แปลกที่วัสดุชนิดนี้จะกลายเป็นส่วนหนึ่งของผลิตภัณฑ์หลากหลายประเภทที่ใช้ในชีวิตประจำวัน ไม่ว่าจะเป็นของใช้ในบ้าน เครื่องใช้ส่วนตัว ไปจนถึงอุปกรณ์ทางการแพทย์และยานยนต์ ตัวอย่างการใช้งานที่พบได้ทั่วไป เช่น:

• กล่องใส่อาหารและภาชนะไมโครเวฟ – เพราะ PP ทนความร้อนได้ดี ไม่ปล่อยสารอันตรายเมื่ออุ่นอาหาร
• ฝาขวดน้ำดื่ม – เบา ทนแรงบิด และปิดสนิทไม่รั่วซึม
• เชือกและกระสอบพลาสติก – มีความยืดหยุ่นและทนแรงดึง เหมาะสำหรับงานบรรจุหรือมัดของ
• เข็มฉีดยาและขวดสารละลายทางการแพทย์ – ปลอดสารพิษ ใช้ได้กับงานที่ต้องการความสะอาดปลอดเชื้อ
• ชิ้นส่วนภายในรถยนต์ – เช่น แผงคอนโซล กล่องฟิวส์ หรือที่บังแดด เพราะมีความแข็งแรงและน้ำหนักเบา
• หลอดพลาสติกแบบแข็ง – พบได้ทั่วไปในร้านเครื่องดื่มหรือภาชนะสำหรับเด็ก เพราะไม่เปราะง่ายและใช้งานซ้ำได้หลายครั้ง
• ถังน้ำพลาสติก / กล่องเก็บของ – เพราะแข็งแรง รับน้ำหนักได้ดี และทนต่อการใช้งานระยะยาว
• ฝาครอบเครื่องใช้ไฟฟ้า – เช่น เครื่องซักผ้า พัดลม หรือเครื่องดูดฝุ่น เพราะสามารถขึ้นรูปได้หลากหลายและทนต่อแรงกระแทก
• ของเล่นเด็ก – ด้วยความปลอดภัย ไม่มีสารพิษ PP จึงเหมาะกับของเล่นที่ต้องใช้ความทนทาน
• เสื้อผ้าหรือเส้นใยสังเคราะห์ (Non-woven fabric) – เช่น หน้ากากอนามัย ผ้าอ้อมสำเร็จรูป หรือเสื้อผ้ากันน้ำ ที่ผลิตจากเส้นใย PP
• แผ่นฟิล์มห่ออาหาร / ฟิล์มบรรจุภัณฑ์ – เนื่องจากสามารถขึ้นรูปเป็นแผ่นบางได้ และปลอดภัยต่ออาหาร
• เฟอร์นิเจอร์พลาสติก – เช่น เก้าอี้สนาม โต๊ะกลางแจ้ง ที่ต้องการความทนแดด ทนน้ำ และน้ำหนักเบา

การเปรียบเทียบ PP กับพลาสติกชนิดอื่น

เมื่อพูดถึงพลาสติก เรามักจะพบกับหลายประเภทที่ใช้ในผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ในชีวิตประจำวัน พลาสติกแต่ละประเภทมีคุณสมบัติที่เหมาะสมกับการใช้งานที่แตกต่างกันไป ดังนี้:

คุณสมบัติ	PP (Polypropylene)	PE (Polyethylene)	PET (Polyethylene Terephthalate)	PVC (Polyvinyl Chloride)
ความแข็งแรง	แข็งแรงพอสมควร	ค่อนข้างอ่อนกว่า PP	แข็งแรง แต่เปราะ	แข็งแรงและทนทานสูง
ความยืดหยุ่น	มีความยืดหยุ่นน้อยกว่า PE	ยืดหยุ่นดีมาก	ยืดหยุ่นไม่มาก	มีความยืดหยุ่นปานกลาง
การใช้งาน	ใช้ในกล่องใส่อาหาร, ฝาขวดน้ำ	ใช้ในถุงพลาสติก, ฟิล์ม	ใช้ทำขวดน้ำดื่ม, บรรจุภัณฑ์	ใช้ในท่อน้ำ, วัสดุก่อสร้าง
การทนทานต่อสารเคมี	ทนทานต่อกรดและด่างได้ดี	ทนทานต่อสารเคมีทั่วไป	ทนทานต่อสารเคมีได้ดี	ทนทานต่อสารเคมีได้ดี
ทนความร้อน	ทนความร้อนสูง	ทนความร้อนได้ปานกลาง	ทนความร้อนได้ดี	ทนความร้อนได้ปานกลาง
ความโปร่งใส	โปร่งแสงเล็กน้อย	โปร่งแสง	โปร่งใส	ทึบแสงหรือไม่โปร่งใส
การรีไซเคิล	รีไซเคิลได้ง่าย	รีไซเคิลได้ง่าย	รีไซเคิลได้ง่าย	รีไซเคิลได้ยากกว่า PE และ PP

แนวโน้มในอนาคตของพลาสติก PP

พลาสติก PP (Polypropylene) ไม่เพียงแต่มีการใช้งานในหลากหลายอุตสาหกรรมแล้ว ในอนาคตยังมีแนวโน้มที่จะเติบโตและพัฒนาไปอีกขั้น โดยเฉพาะในด้านการใช้งานที่เกี่ยวข้องกับความต้องการที่เพิ่มขึ้นในอุตสาหกรรมต่าง ๆ รวมถึงการพัฒนาเทคโนโลยีใหม่ ๆ ที่สามารถยกระดับคุณสมบัติของพลาสติก PP ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ต่อไปนี้คือแนวโน้มที่น่าสนใจ:

1. ความต้องการเพิ่มขึ้นในอุตสาหกรรมอาหารและการแพทย์

ด้วยคุณสมบัติที่ปลอดภัยต่อการใช้งานและทนทานต่อสารเคมี พลาสติก PP กำลังได้รับความนิยมมากขึ้นในอุตสาหกรรมอาหารและการแพทย์ การใช้งาน PP ใน บรรจุภัณฑ์อาหาร เช่น กล่องใส่อาหาร ถุงบรรจุอาหาร และฝาขวดน้ำดื่มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง เนื่องจากมันสามารถป้องกันการปนเปื้อนและสามารถทนทานต่ออุณหภูมิสูงได้

ในด้านการแพทย์ PP ใช้ผลิตอุปกรณ์ที่ต้องสัมผัสกับร่างกาย เช่น เข็มฉีดยา, ขวดสารละลาย, หรือ เครื่องมือทางการแพทย์อื่น ๆ เพราะมันมีคุณสมบัติที่ไม่เป็นพิษและสามารถฆ่าเชื้อได้ง่าย นอกจากนี้ยังใช้ในผลิตภัณฑ์ ทางการแพทย์ที่ใช้ซ้ำ เช่น เครื่องมือหรือวัสดุที่ต้องการการรีไซเคิลเพื่อความยั่งยืน

2. การพัฒนา PP ชนิดใหม่ ๆ ที่ผสมสารเติมแต่งเพื่อเพิ่มคุณสมบัติ

ปัจจุบันการวิจัยและพัฒนาเกี่ยวกับพลาสติก PP ยังไม่หยุดนิ่ง มีการพัฒนา PP ชนิดใหม่ ที่ผสมสารเติมแต่งเพื่อปรับปรุงคุณสมบัติของวัสดุ เช่น การเพิ่มความยืดหยุ่น ทนทานต่อแสง UV หรือเพิ่มความทนทานต่อการขัดสี นอกจากนี้ยังมีการพัฒนา PP ที่มีคุณสมบัติทางชีวภาพ หรือที่สามารถย่อยสลายได้ตามธรรมชาติ ซึ่งตอบโจทย์ความต้องการในการลดปัญหาขยะพลาสติกที่กำลังเป็นปัญหาสำคัญในปัจจุบัน

การปรับปรุงคุณสมบัติของ PP ผ่านเทคโนโลยีต่าง ๆ ทำให้พลาสติกชนิดนี้มีความหลากหลายมากขึ้นและเหมาะสมกับการใช้งานในหลากหลายอุตสาหกรรม เช่น การผลิตเส้นใยสังเคราะห์ที่ทนทานและใช้งานได้นาน, หรือการผลิตวัสดุที่มีความปลอดภัยและเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม

3. การใช้ร่วมกับเทคโนโลยี 3D Printing

อีกหนึ่งแนวโน้มที่น่าสนใจในอนาคตคือการนำพลาสติก PP มาใช้ร่วมกับ เทคโนโลยีการพิมพ์ 3 มิติ (3D Printing) เทคโนโลยีการพิมพ์ 3 มิติได้รับความนิยมมากขึ้นในหลากหลายวงการ เช่น อุตสาหกรรมการผลิตอุปกรณ์, การแพทย์, และการออกแบบชิ้นส่วนต่าง ๆ พลาสติก PP มีคุณสมบัติที่เหมาะสมสำหรับการพิมพ์ 3D เนื่องจากสามารถหลอมละลายและขึ้นรูปได้ง่าย และสามารถใช้ในการสร้างชิ้นส่วนที่มีความทนทานต่อการใช้งานและสามารถทำงานได้ดีในทุกสภาพแวดล้อม

การใช้พลาสติก PP ร่วมกับ 3D Printing ช่วยให้การผลิตชิ้นส่วนต่าง ๆ มีความแม่นยำสูง สามารถผลิตตามรูปแบบที่ต้องการได้อย่างรวดเร็ว และช่วยลดต้นทุนในการผลิตในหลายกรณี

หากคุณกำลังมองหากระบอกน้ำ แก้วน้ำได้มาตรฐาน Food Grade ติดต่อสั่งซื้อได้ที่ Buddy Bottle

---

บทความเพิ่มเติม :

ลดปัญหาโลกร้อน ด้วยการหันมาใช้กระบอกน้ำ หรือ กระบอกน้ำเก็บอุณหภูมิ

รู้หรือไม่ สัญลักษณ์ที่มักพบ บนขวดน้ำ ภาชนะ หมายความว่าอะไร